Tìm hiểu về chế độ giới hạn chi phí y tế và giấy chặn viện phí ở Nhật
Chào các bạn, trong bài viết 9 cách để tiết kiệm chi phí khám chữa bệnh tại Nhật, Momiji có đề cập qua đến chế độ giới hạn chi phí y tế 高額療養費制度-Kougakuryouyouhi seido và cách dùng giấy chặn viện phí 限度額認定書-gendogaku ninteisho. Vậy chế độ này nội dung cụ thể như thế nào? Thủ tục để đăng kí với cơ quan bảo hiểm ra sao? Momiji’s Family xin được chia sẻ rõ hơn trong bài viết này nhé.
Tham khảo thêm: 9 cách để tiết kiệm chi phí khám chữa bệnh tại Nhật
1. Chế độ giới hạn chi phí y tế tại Nhật
1.1 Chế độ giới hạn chi phí y tế là gì?
Chế độ giới hạn chi phí y tế 高額療養費制度-Kougakuryouyouhi seido là chế độ hỗ trợ cho người tham gia bảo hiểm khi số tiền người tham gia bảo hiểm chi trả cho chi phí y tế vượt quá mức giới hạn (mức trần) trong một tháng. Mức trần, hay còn gọi là mức chi phí cao nhất người tham gia bảo hiểm phải chi trả được quy định dựa theo độ tuổi và thu nhập.
Theo độ tuổi, mức trần chi phí y tế được chia ra cho người tham gia bảo hiểm dưới 70 tuổi và trên 70 tuổi. Theo thu nhập, chế độ này được quy định dựa trên 5 định mức thu nhập. Do đa số người Việt sống tại Nhật còn khá “trẻ”, nên Momiji’s Family chỉ xin được đề cập nội dung chế độ này dành cho người tham gia bảo hiểm dưới 70 tuổi nhé!
※ Tổng chi phí khám chữa bệnh: được tính là 100% chi phí khám chữa bệnh tính từ ngày 1 đến ngày 31 của một tháng (không phải là 30% còn lại sau khi đã được bảo hiểm hỗ trợ). Tổng chi phí khám chữa bệnh có thể tính gộp cho hộ gia đình. Bao gồm chi phí y tế của người tham gia bảo hiểm và người phụ thuộc như vợ, con…
Chú thích (1) thu nhập chịu thuế của cả hộ gia đình: Là tổng thu nhập của tất cả các thành viên trong hộ gia đình sau khi đã trừ đi các khoản được miễn trừ như miễn trừ phụ thuộc, miễn trừ chi phí y tế …
Chú thích (2) thu nhập cơ bản trên một tháng: là thu nhập trung bình một tháng dựa trên tổng thu nhập trước khi bị trừ thuế và lương hưu nhận được của tháng 4, 5, 6 năm trước. Tổng thu nhập này không chỉ là lương cơ bản mà còn bao gồm cả tiền làm thêm giờ và các loại trợ cấp của công ty.
1.2 Những chi phí y tế nào được áp dụng chế độ giới hạn chi phí y tế?
Các chi phí y tế nằm trong phạm vi được bảo hiểm công hỗ trợ (bao gồm bảo hiểm quốc dân 国民保険-Kokumin Hoken và bảo hiểm xã hội 社会保険-Shakaihoken) là đối tượng được áp dụng chế độ giới hạn chi phí y tế 高額療養費制度-Kougakuryouyouhi seido. Ví dụ cụ thể bao gồm: Chi phí khám chữa bệnh, chi phí phẫu thuật mổ đẻ, phẫu thuật do tai nạn, chi phí mua thuốc để chữa bệnh…
Chỉ khi chi phí thực trả (30% sau khi đã được bảo hiểm hỗ trợ) cho việc khám chữa bệnh hoặc phẫu thuật vượt quá mức giới hạn được quy định, bạn mới được hưởng lợi từ chế độ này. Ví dụ giả sử theo định mức thu nhập thì mức giới hạn chi phí y tế bạn phải trả trong một tháng là 57,600 yên, thì bạn chỉ được hưởng lợi từ chế độ này nếu mức chi phí y tế thực phải trả (30% sau khi đã được bảo hiểm hỗ trợ) lớn hơn 57,600 yên.
Một số lưu ý khi sử dụng chế độ giới hạn chi phí y tế:
– Chi phí y tế được áp dụng cho chế độ này được tính theo từng tháng. Là tổng chi phí cộng dồn tính từ ngày 1 đến ngày 31 của một tháng. Nếu ngày nhập viện và ra viện thuộc hai tháng khác nhau thì phần viện phí sẽ bị chia thành hai tháng. Khi đó mức chặn sẽ áp dụng cho hai tháng. Ví dụ nếu mức chặn của bạn là 57,600 yên/ tháng và tổng viện phí là 200,000 yên. Nếu nhập viện và ra viện trong cùng tháng bạn được giảm 200,000-57,600= 142,400 yên. Tuy nhiên nếu bị chia ra làm hai tháng thì mức viện phí bạn được giảm chỉ là: 200,000 – 57,600 x 2=84,800 yên mà thôi. Do đó, nếu bạn có thể chủ động được ngày nhập viện và ra viện (ví dụ như sinh mổ chủ động), hãy chọn ngày cho “khéo” để có thể miễn giảm viện phí được nhiều nhất nhé!
– Chi phí y tế được tính riêng biệt theo từng bệnh viện, từng phòng khám. Nếu chi phí mỗi bệnh viện hoặc phòng khám dưới mức trần thì bạn sẽ không được áp dụng chế độ này. Do đó bạn nên cân nhắc việc khám chữa bệnh tại một bệnh viện hoặc một phòng khám cố định. Ngoài ra, phí khám bệnh (外来-Gairai) và phí nằm viện (入院-Nyuin) để chữa bệnh cũng được tính riêng biệt.
– Chi phí dành cho khám răng (歯科-Shika) cũng bị tính riêng. Do đó kể cả bạn chữa răng và chữa các bệnh khác ở cùng bệnh viện thì cũng không được tính gộp chi phí.
1.3 Những chi phí y tế nào không được áp dụng chế độ trần viện phí?
Các loại chi phí sau không được cộng gộp để áp dụng chế độ 高額療養費制度-Kougakuryouyouhi seido
– Phí bữa ăn khi nằm viện.
– Phí phát sinh do chọn phòng nằm viện riêng hoặc phòng ít bệnh nhân. (gọi là 差額ベッド代-Sagaku bed dai).
– Phí sử dụng các phương pháp hoặc thiết bị y tế tối tân nhất để trị liệu, ví dụ như xạ trị bằng tia proton để điều trị ung thư vv…
– Phí điều trị các “bệnh” do ý định chủ quan của người bệnh. Ví dụ như điều trị hiếm muộn, phẫu thuật chỉnh hình răng, phẫu thuật thẩm mỹ vv…
2. Thủ tục xin giấy chặn viện phí
Để được giảm bớt chi phí phải thanh toán sau khi ra viện, bạn cần phải xin giấy chặn viện phí 限度額認定書-gendogaku ninteisho và xuất trình tại quầy thanh toán.
Mẫu giấy chứng nhận 健康保険限度額適用認定書-Kenkouhoken gendogaku ninteisho
2.1 Trường hợp ham gia bảo hiểm xã hội 社会保険-Shakaihoken
Thủ tục đăng kí nhận giấy 限度額認定書-gendogaku ninteisho rất đơn giản, bạn chỉ cần điền vào tờ đăng ký, link download tại đây: 医療限度額認定申請書. Sau đó, bạn phô tô thêm thẻ bảo hiểm và gửi bưu điện đến địa chỉ công ty bảo hiểm ghi trên thẻ bảo hiểm của bạn. Thời gian nhận giấy thì tùy từng đơn vị bảo hiểm, với bảo hiểm công ty Momiji đang làm việc thì chỉ mất có 3 ngày là đã nhận được giấy gửi về rồi!
2.2 Trường hợp tham gia bảo hiểm quốc dân 国民保険-Kokumin Hoken
Bạn hãy đến cơ quan quận hoặc thành phố nơi bạn đăng kí địa chỉ, đến quầy thủ tục về bảo hiểm và lương hưu rồi hỏi về giấy chặn viện phí 医療限度額認定書-Iryougendogaku ninteisho. Tại đây bạn sẽ được hướng dẫn đăng kí vào tờ khai để xin giấy chứng nhận. Khi đi bạn nhớ mang theo thẻ bảo hiểm và thẻ người nước ngoài nữa nhé.
Lưu ý là bạn cần phải trình giấy chặn viện phí 医療限度額認定書-Iryougendogaku ninteisho khi thanh toán thì mới chỉ phải trả mức trần như đã nói ở trên. Nếu đăng kí mà chưa nhận được giấy 医療限度額認定書-Iryougendogaku ninteisho kịp thì mình sẽ phải trả hết 30% chi phí sau khi được bảo hiểm hỗ trợ 70%. Sau đó mình sẽ nhận lại mức chênh lệch từ công ty bảo hiểm.
3. Thủ tục xin lại tiền chênh lệch sau khi thanh toán chi phí vượt quá mức giới hạn
Trong trường hợp xin giấy chặn viện phí 医療限度額認定書-Iryougendogaku ninteisho không kịp lúc thanh toán, hoặc cộng dồn chi phí y tế trong một tháng lớn hơn mức trần phải trả, bạn có quyền đăng kí lên bảo hiểm để lấy lại số tiền chênh lệch.
3.1 Trường hợp tham gia bảo hiểm xã hội 社会保険-Shakaihoken
Bạn phải nộp giấy đăng kí 高額療養費支給申請書-Kougakuryouyou shikyushinseisho cùng với bản copy của các hóa đơn chứng từ khám chữa bệnh lên địa chỉ của công ty bảo hiểm ghi trên thẻ bảo hiểm của bạn. Download mẫu giấy đăng kí :Tại đây
Thời hạn để đăng kí nhận lại tiền chênh lệch là không quá 2 năm kể từ tháng sau khi phát sinh chi phí y tế vượt mức trần.
3.2 Trường hợp tham gia bảo hiểm quốc dân 国民保険-Kokumin Hoken
Khoảng 3 đến 4 tháng sau khi bạn phải trả tiền quá mức trần, cơ quan bảo hiểm quốc dân của thành phố hoặc quận nơi bạn ở sẽ gửi giấy đăng kí nhận lại tiền chênh lệch đến nơi ở của bạn. Việc bạn cần làm là điền vào tờ đăng kí, đồng thời đính kèm bản copy hóa đơn khám chữa bệnh và gửi lại cho cơ quan bảo hiểm quốc dân.
Thời hạn để đăng kí nhận lại tiền chênh lệch là không quá 2 năm kể từ tháng sau khi phát sinh chi phí y tế vượt mức trần.
Do cơ quan bảo hiểm cần có thời gian xác nhận nội dung khám chữa bệnh với cơ sở y tế, vì vậy thời gian nhận lại tiền chênh lệch thường mất ít nhất là 3 tháng trở lên. Do đó lời khuyên của Momiji’s Family là hãy lập tức đăng kí với công ty bảo hiểm để nhận giấy 医療限度額認定書-Iryougendogaku ninteisho càng sớm càng tốt. Khi đó mình có thể kiểm soát được mức trần chi phí mà không phải lo không đủ tiền đóng viện phí nhé.
Trên đây là những chia sẻ của Momiji’s Family về chế độ giới hạn chi phí y tế 高額療養費制度-Kougakuryouyouhi seido. Momiji nghĩ rằng đây là một chế độ rất nhân văn và là một trong những lợi ích của chế độ y tế Nhật Bản. Mong rằng bài viết sẽ cung cấp những kiến thức có ích cho người Việt tại Nhật khi thăm khám hoặc chữa bệnh tại Nhật Bản.
Bài viết dựa trên kinh nghiệm của gia đình Momiji, đồng thời tham khảo thêm từ các website tiếng Nhật:
Website của hiệp hội bảo hiểm y tế Nhật Bản
Website hướng dẫn của cơ quan bảo hiểm quốc dân Yokohama
